Sociologische verklaring voor het menselijk gedrag

Loes Knetsch i.s.m. Zulkarnain ©

Sociologische verklaring voor het menselijk gedrag

Theorie met 5 onderdelen

1. de basisbehoeften van de mens
2. de kwaliteit van de wereld
3. de waargenomen wereld
4. de vergelijking van plaats
5. Het totale gedrag

We nemen hier een kijkje in deze vijf onderdelen:

1. De basisbehoeften van de mens

-Overleving, liefde en verbondenheid, kracht, vrijheid en plezier.

We zijn allemaal geboren met deze behoeften maar we ervaren ze op een verschillende manier en in verschillende mate.

Een persoon kan een hoge behoefte hebben aan liefde & verbondenheid, terwijl een andere persoon veel meer waarde hecht aan vrijheid. We worden geboren met deze behoeften en zijn biologisch gedreven om ze te verkrijgen op de beste manier voor ons beschikbaar.

2. De kwaliteit van de Wereld

Dit is een plek die bestaat in ieder van ons. We hebben foto’s van de dingen die één of meer van onze basisbehoeften hebben bevredigd. We houden vast aan dingen uit het verleden of dingen waarvan we denken dat het ons kan bevredigen in de toekomst. Deze dingen hoeven niet per definitie aan de kwaliteit van de samenleving te voldoen.

• Alcohol is in de kwaliteit wereld van een alcoholist
• Stelen van auto’s is in de kwaliteit wereld van een autodief
• Huiselijk geweld is in de kwaliteit wereld van een machtsmisbruiker
• Drugs is de kwaliteit wereld van een verslaafde
• Geweld is in de kwaliteit wereld van een onderdrukker

De enige twee voorwaarden die nodig zijn voor de toelating tot de kwaliteit wereld zijn:

1. dat het voldoet aan één of meer van onze behoeften
2. dat het goed voelt

3. De waargenomen wereld

Er is veel te zeggen over de waargenomen wereld, maar voor de toepassing van dit artikel, is alles wat ik zeggen wil, dat we ieder onze eigen waarneming hebben van de wereld. Ons zintuiglijke systeem zamelt informatie in door middel van het zien, aanraken, horen, smaak en geur, maar we hebben allemaal unieke manieren voor de verwerking van die informatie op basis van onze ervaringen, onze cultuur en onze waarden.

Het belangrijkste om te onthouden over de waargenomen wereld is dat als je anderen tegenkomt waarvan de waargenomen wereld niet overeen komt met de jouwe, dit niet betekent dat een van jullie het verkeerd heeft. Het betekent gewoon dat je anders bent. Herinner je deze verklaring gewoon en het zal helpen om een groot deel van de meningsverschillen en gevechten die zich voordoen in het leven van mensen te verminderen.

Aanvaarding van dit feit zou betekenen dat we stoppen om anderen van ons standpunt te overtuigen. Stoppen om andere culturen onze waarden op te dringen. We kunnen gewoon het feit accepteren dat we de dingen anders zien en verder gaan.

4. De vergelijking van plaats

Het vergelijken van de plaats is hoe we onze kwaliteit wereld afwegen tegenover onze waarneming van wat we geloven en wat we daadwerkelijk krijgen. Wanneer deze twee dingen overeenkomen is alles goed.

Echter, wanneer onze waarnemingen en de kwaliteit wereld niet op één lijn zitten, met andere woorden, we nemen waar dat we niet in het bezit zijn van de dingen die we willen, dan zijn we gedreven om actie te ondernemen om die dingen, die we denken te moeten hebben, ook te krijgen.

Mensen zijn over het algemeen niet snel bereidt om veranderingen aan te brengen in wat ze op dit moment doen, tenzij ze zich in zekere mate ongemakkelijk voelen – hoe groter de pijn – des te meer motivatie om iets anders te proberen.

Dit is waar conventionele wijsheid ons vertelt, wanneer we alleen maar het beste willen voor andere mensen in ons leven, dat het onze verantwoordelijkheid is om hun pijngrens te verhogen en hen aan te zetten om dingen te gaan ondernemen, want per slot van rekening, wij weten toch wat het beste voor hen is?

Fout. We kunnen alleen maar weten wat het beste is voor onszelf. Vergeet niet, wij ervaren onze werelden allemaal verschillend. We hebben allemaal onze eigen unieke waarden en ervaringen.

Hoe kunnen we weten wat het beste is voor iemand anders? Als we niet in hun schoenen hebben gestaan en hun leven hebben geleefd? We kunnen alleen maar weten wat het beste is voor onszelf.

5. Het totale gedrag

Er zijn twee belangrijke dingen over het gedrag.

1. Al het gedrag is doelgericht
2. Al het gedrag is totaal

Laten we beginnen met het idee dat al het gedrag totaal is.

Er zijn vier onafscheidelijke onderdelen in ons gedrag

• Actie
• Denken
• Voelen
• Fysiologie.

Deze komen allemaal gelijktijdig voor bij een bepaald gedrag wat ons bezig houdt. De eerste twee onderdelen – actie en denken – zijn de enige onderdelen waarover wij directe controle kunnen hebben.

Dit betekent dat, als we willen veranderen hoe we ons voelen of iets willen veranderen aan wat er in ons lichaam gebeurt (fysiologie), dan moeten we eerst bewust iets veranderen aan wat we doen en hoe we denken. Elk doelgericht gedrag is zinvol bij onze pogingen om iets te krijgen wat we willen. We zullen nooit reageren op een externe prikkel. Wij zullen altijd pro-actief handelen om iets wat we willen.

Dit betekent dat wanneer ik zou schreeuwen tegen mijn zoon, nadat ik het hem al een paar keer netjes gevraagd heb, om hem te bewegen zijn kamer schoon te maken, ik niet aan het schreeuwen ben omdat  mijn zoon “me gek maakt”. Ik schreeuwde omdat dit mijn uiterste poging is om hem te laten doen wat ik wil.

Dit lijkt haarkloverij, maar het is belangrijk om onderscheid te maken wanneer je jezelf probeert te verplaatsen van de rol van een slachtoffer naar die van een bevoegd persoon.

De gevolgen in het algemeen

De keuzetheorie bevrijdt ons vrijwel geheel van het idee dat mensen zich misdragen. “Allemaal doen we ons best om te krijgen wat we willen”. Uiteraard, in het proces, kunnen we wetten negeren, regels breken en anderen kwetsen. Maar dat zijn echter de bijwerkingen van het “naar beste weten handelen”, om de dingen te krijgen die aan onze behoeften voldoen.

We doen allemaal ons best – sommigen van ons hebben gewoon beter gereedschap, middelen en gedrag tot hun beschikking dan anderen.

Als we de concepten en de keuzetheorie omarmen, dan zou onze functie meer een onderwijzende en helpende moeten zijn om inzicht te geven in de effectiviteit van bepaald gedrag en het evalueren van bepaald gedrag bij anderen.

Besef wel dat de meeste mensen de dingen precies zo blijven doen zoals ze het altijd al gedaan hebben om te krijgen wat ze hebben willen. Het is niet onze taak om ze te stoppen, noch is het onze taak om hen te redden van de gevolgen van hun eigen gedrag. We kunnen alleen maar ons best doen in onze pogingen om anderen te helpen. En ze te wijzen op de effectiviteit van hun gedrag. Het gedrag te evalueren en ze te wijzen op andere manieren en mogelijkheden die misschien niet tegen de regels indruisen. En die niet de persoon zelf of iemand anders pijn doen. Daarna moeten we een stapje terug doen en de situatie uit laten spelen. Dit lijkt misschien moeilijk om te doen, vooral als je als ouder, leraar, adviseur of supervisor/manager/opzichter werkt, maar mag ik je vragen, wat is het alternatief?

Het alternatief is, wanneer je bepaalt gedrag bij een ander persoon probeert te forceren, afdwingen of omkopen en hen vraagt om dingen te doen die zij niet willen doen, je misschien succesvol kunt zijn. Je kunt in staat zijn om de juiste beloning te vinden of een pijnlijk genoeg gevolg te verzinnen om een andere persoon te laten doen wat je wilt, maar door dit te doen veroorzaak je wrok en minachting. Dit komt niet ten goede van de relatie.

Als je net als ik geloof, dat onderling respect de basis is voor elke invloed op gedrag, verlies je elke invloed op een ander op het moment dat je het respect laat varen en grijpt naar externe middelen voor controle.

Terugkoppeling naar de toestand in de wereld

Als we het menselijk gedrag terug koppelen naar de toestand in de wereld dan kunnen we constateren dat er veelal externe middelen worden ingezet om andere mensen iets te laten doen wat ze niet willen doen. Hiermee wordt wrok, haat en minachting gekweekt. En wanneer de pijn heftig genoeg is, zullen ze naar buiten treden en zullen ze tot actie overgaan. En al naar gelang wat ze willen hebben of willen bereiken zullen er gevolgen zijn.

Het onderdrukken van mensen ofwel externe middelen tegen mensen gebruiken om ze iets te laten doen wat ze niet willen heeft in de gehele geschiedenis nog nooit tot voldoening voor beide partijen geleid.

Ons culturele verhaal

Van oudsher zit het in onze genen om te veroveren. Veroveren van land, van land op water, van eigendommen, van vrouwen, van gedachten goed. Veroveren zit in ons in het bloed. En dat was ook nodig in de tijd dat we niets anders konden en wisten om te overleven. We wisten niet beter, dan dat oorlog voeren tegen alles en iedereen “overleven” betekende.

Toen we inzagen dat een aantal dingen ook anders konden, gingen we ruilen, handelen en verhandelen. De economie werd geboren. Maar daar ging nogal eens iets mis, wat ons weer terug bracht op het oorlogspad, want dat waren we zo gewend.

Tot we inzagen dat er eventueel ook een oplossing kon worden bereikt met praten. Het begin van politieke besprekingen en oplossingen kwam op ons pad. Maar dat ging nog wel eens fout, en het wapengekletter klonk al weer, want dat waren we zo gewend om als oplossing te hanteren.

Het is een vicieuse cirkel van geweld, handelen, praten, en weer opnieuw geweld.

Zolang we leven op aarde, zijn er mensen met andere gedachten over het leven en de betekenis ervan. Alles wat anders is heeft een lange weg te gaan, wij zijn tenslotte voor het gemak “gewoonte dieren”. Je moet er niet teveel voor hoeven doen of laten.

Al sinds het begin van de gesproken en geschreven taal gaan er stemmen en geluiden op die ons willen vertellen en wellicht waarschuwen voor een gebrek aan inzicht in het leven en in God.

We kunnen ons niet meer wegdraaien van het feit dat er nogal wat ongelijkheid is in de wereld. In elk land kunnen we mee kijken en zien hoe het leven van de bevolking er uit ziet. We verantwoorden onszelf met dooddoeners als, het is hun geloof of zij werken niet zo hard o.i.d. Hoe kunnen we in vredesnaam verantwoorden dat de ene persoon recht heeft op meer dan de andere, alleen door een geografische locatie?

Vragen om over na te denken:

1. Wanneer zullen we begrijpen dat we eerst de gebreken binnen onze muren aan moeten pakken, het idee van tekort wat zich uit in meer, beter en mooier?
2. Wanneer gaan we inzien dat elk mens hier op aarde recht heeft op een basisbestaan?
3. Wanneer gaan we ons daadwerkelijk inzetten voor een basis bestaan voor ieder mens?
4. Wanneer begrijpen we dat we spirituele wezens zijn met een fysieke ervaringen in een menselijk lichaam?
5. Wanneer zien we in dat we als spiritueel wezen één zijn met elkaar, en dat we onzelf via onze lichamen en gedachten liefde maar ook verdriet kunnen geven?
6. We begrijpen welk effect kiespijn heeft op het hele lichaam, wat denk je, welk effect negatieve gedachten, een bom of geweld hebben op de eenheid van ons spirituele lichaam?
7. Wanneer gaan we inzien dat “Leven = Spiritueel Lichaam = Liefde = God = Jij?

Verdeling van de rijkdommen

Ik vergelijk het met het blussen van een brand. Een lange rij mensen geven emmers door om een brand te blussen. Wat gebeurt er als de eerste paar mensen in de rij weigeren om de emmer water door te geven tot de laatste in de rij bereikt is?

Zo is het ook met de verdeling van de rijkdommen, als de rijkste mensen weigeren om de rijkdommen door te geven tot de laatste mens op aarde bereikt is, zal de aarde altijd een brandhaard blijven!

Loes Knetsch i.s.m. Zulkarnain ©

by